Bàn Tính Gảy Đầu Tiên ở Việt Nam

         Về bàn tính cổ ở Việt Nam, những nhà nghiên cứu đều cho rằng chính Trạng Nguyên Lương Thế Vinh là người đã chế ra bàn tinh gảy đầu tiên.
         Ông quê ở thôn Cao Hương, huyện Thiên Bản, nay thuộc thôn Cao Phương, xã Liên Bảo, huyện Vũ Bản, tỉnh Nam Định. Năm 23 tuổi ông đỗ Trạng Nguyên , khoa Quý Mùi Niên Hiệu Quang Thuấn 4 < 1463>làm quan đến chức Hàn lâm viện Thị giảng, Chưởng viện sự, Nhập thị kinh diên, Trị sùng văn quán. Phàm các thơ văn, tới lệnh bang giao với nhà Minh đều do ông soạn thảo. Tiếng tăm lẫy lừng sang tận Trung Nguyên. Sinh thời, không sách nào ông không đọc qua.
        Ngay từ bé, ông nổi tiếng thần đồng, sáng dạ , mau thuộc, mau hiểu, cách chơi của ông cũng rất tài tình. Khi làm quan, ông đã có nhiều phát minh khoa học ứng dụng thực tế. Ông đã soạn cuốn : ''Đại Thành Toán Pháp'', mở đầu cuốn sách có ghi:
       
                        Trước thời biết cách thương lường
                        Tính toán phân bình ở cửu chương
                        Thông hay mọi nhẽ đều vinh hiển
                         Học lấy cho tinh giúp Thánh Vương
         Những chiếc bàn tính gảy được ông chế ra lúc đầu bằng đất, rồ bằng trúc, sau làm bằng gỗ, sơn màu khác nhau, vừa đẹp, vừa dễ tính, dễ nhớ.

          Lịch sử toán học cổ đã ghi lại câu chuyện của ông khi đón tiếp sứ nhà Minh là Chu Hy khi sang nước ta. Chu Hy nghe đồn nước Nam có ông Trạng nổi tiếng văn chương, âm nhạc, tinh thông toán học, nên hỏi Trạng Vinh
-Có phải ông làm ra sách : ''Đại Thành Toán Pháp'', định thước đo ruộng đất, chế ra bàn tinh gảy của nước Nam đó không?- Chu Hy hỏi.
 -Dạ đúng-Trạng Vinh đáp.
 -Nhân có con voi rất to đang kéo gỗ trên sông. Ông thử cân xem con voi kia nặng bao nhiêu? Chu Hy nói
- Xin vâng -Trạng Vinh đáp
       Dứt lời, Trạng Vinh câm cân, và bàn tính gảy đi cân voi.
-Tôi e cái cân đó quá nhỏ so voi con voi- Chu Hy nói
-Thi chia nhỏ voi ra - Trạng Vinh đáp
- Ông định mổ thịt voi à? Cho toi xin miếng gan nhé- Chu Hy nói
         Trạng Vinh không nói gì, ông sai lính đánh dấu mép nước bên thuyền rồi sai lính dắt voi lên bờ. Kế đó, ông sai lính đổ hộc đá xuống thuyền bằng đúng mép nước vừa đánh dấu, rồi cân chỗ đá đó..
- Ông ra ma xem cân voi- Trạng Vinh nói ............
Sứ nhà Minh khâm phục.
Trạng Nguyên Lương Thế Vinh xứng đáng là một nhà toán học thiên tài của nước ta thời xưa.